برگهای سبز رنگ، بیضی مانند، پهن و بزرگی دارد. بر روی پوسته و زیر پوسته این درخت نیز برجستگی‌ های تیزی وجود دارد. این گیاه جاذب حشراتی همچون زنبور عسل می‌باشد به همین دلیل گردافشانی درخت بیدمشک توسط حشرات انجام می‌شود.

اسانسی از این گیاه گرفته می‌شود بنام عرق بیدمشک، هم برای معطر کردن شربت و هم در طب سنتی دارای خواص درمانی بالا می‌باشد. شاخه های بیدمشک همچنین برای تزیین سفره هفت سین استفاده می شود. عرق بيدمشك مقوي قلب بوده و براي حفظ سلامتي آن بسيار مناسب و موثر است و همچنين باعث كاهش تب مي‌شود و خاصيت تب‌بر دارد. طبعیت این عرق به نفع طبع سرد و تر بوده یعنی بین مزاج سرد و گرم به نفع سردی و بین رطوبت و خشکی به نفع تری یا رطوبت است. از اینرو استفاده از عرق بیدمشک خواص فوقالعاده مفیدی در فصلهای گرم سال دارد به طوریکه یکی از مهمترین خواص عرق بیدمشک، رفع عطش شدید و درمان گرمازدگی است و یک لیوان شربت از آن، نوشیدنی مناسبی است که متخصصان طب سنتی برای فصل تابستان و به ویژه ایام روزهداری در فصول گرم سال توصیه میکنند. این نوشیدنی از ترکیب گلاب، عرق بیدمشک، تخم بالنگو یا تخم شربتی و کمی ماده شیرین کننده مانند شکر، عسل یا نبات تهیه میشود، البته بهتر است این شربت را کم شیرین مصرف کرد.

عناصر تشکیل دهنده بیدمشک :

در پوست درخت بید وجود گلیکوزید سالیسین تأیید شده است. به علاوه در پوست این درخت، موم، صمغ، اکسالات و تانن وجود دارد. مصرف گلیکوزید سالیسین در کنترل روماتیسم مفصلی حاد، به صورت دو گرم هر سه تا چهار ساعت، مؤثر است.

طبیعت و خواص درمانی بیدمشک :

عرق بیدمشک دارای طبیعت سرد و تر است. عرق بیدمشک با داشتن ترکیباتی همچون ژرانیون سالیسین و تانن، به عنوان داروی موثر در تقویت قلب، آرام بخش و رفع کننده درد و خستگی شهرت یافته است. برخی خواص دارویی آن عبارتند از :

• عرق بیدﻤﺸﻚ تقویت کننده دستگاه عصبی است و جوشانده برگ آن با عسل آرام کننده اعصاب است.
• عرق بیدمشک تقویت کننده قلب است. به این منظور، نصف استکان عرق بیدمشک را با یک لیوان آب‌ سرد مخلوط کنید و با کمی شکر یا عسل شیرین کرده و میل کنید.
• از خواص عرق بیدمشک، تقویت دستگاه گوارش و افزایش اشتها می‌باشد.
• تسکین تورم و بهبود عملکرد دستگاه گوارش از جمله خواص عرق بیدمشک می‌باشد.
• این عرق سردردهای ناشی از گرم مزاجی را تسکین می‌دهد.
• عرق بیدمشک، ملین طبع است.
• عرق گیاه بیدمشک باعث کاهش تب می‌شود و خاصیت تب‌بر دارد، این خاصیت ناشی از سرد بودن گیاه بیدمشک است.
• یکی دیگر از خواص عرق بیدمشک کاهش قند خون است.
• عرق بیدمشک یکی از آرامبخش‌های گیاهی به شمار می‌رود، این خاصیت عرق بیدمشک ناشی از ترکیباتی به نام ژرانیون سالیسین و تانن در آن است.
• از دیگر خواص عرق بیدمشک، رفع درد و خستگی ناشی از کار و فعالیت زیاد است.
• برای رفع سردرد و سرگیجه ناشی از سودا بایستی از شربت عرق بیدمشک و گلاب استفاده کنید.

مضرات عرق بیدمشک :

عرق بیدمشک قند خون را پایین می‌آورد و نوشیدن آن بدون مواد شیرین کننده به مقدار قابل توجهی قند خون را کاهش می‌دهد، همچنین زنان باردار و کودکان کمتر از دو سال نیز بایستی در مصرف این عرق احتیاط کنند.

شرایط پرورش و تکثیر بیدمشک :

آبیاری بیدمشک :

بید مشک چندان تحمل خاکهای خشک را ندارد و وجود رطوبت در خاک به رشد و نموی آن کمک میکند به همین دلیل است که به شکل طبیعی این گیاه در مناطقی نزدیک به منابع آب همانند رودخانه ها می رویند. اگرچه در ختان بزرگ و بالغ تا حدودی به وجود برخی دوره های کوتاه مدت خشکی مقاومت نشان می دهند اما رشدی نخواهند کرد و وجود چنین شرایطی می تواند از میزان شاتونها در دوره رشد بعدی بکاهد.

دمای مناسب بیدمشک :

بید مشک در مکانهایی با زمستانهایی که به حدود ۲۳- درجه سانتیگراد می رسد رشد میکند حتی اگر قسمتهای هوایی به دلیل سرمای هوا آسیب ببیند می توان در اوایل بهار شاخه های گیاه را از نزدیکی سطح زمین قطع کرد تا مجدد شروع به رشد کنند. این گیاهان در صورت مساعد بودن شرایط رطوبتی خاک و عدم خشکی کشیدن دمای تابستان را تا حدود ۳۵ تحمل کرده و مشکلی برایشان ایجاد نمی شود.

نور مورد نیاز بیدمشک :

بیدمشک، آفتاب کامل را ترجیح می دهد ولی نیم سایه را هم می تواند تحمل کند. بیدمشک در صورتی در آفتاب مستقیم رشد مطلوبی دارد که خاک، سنگین و مرطوب باشد. نور کم، موجب بلند و باریک شدن ساقه ها و عدم شکل گیری سنبله ها و یا ریزش زود هنگام و کم شدن عطر آنها می شود.

خاک مناسب بیدمشک :

بید مشک در رابطه با خاک سختگیر نیست و می تواند از خاکهای سبک تا خاکهای رسی سنگین رشد کند اما خاکهای قلیایی را نمی پسندد و در خاکهایی با اسیدیته کمی پایین و همچنین خنثی رشد بهتری دارد. نیاز چندانی به کوددهی ندارد اما پخش کردن خاکپوش همانند کود بسیار پوسیده دامی و یا خاک برگ به ضخامت ۱۰ سانتیمتر می تواند علاوه بر نگهداری رطوبت در سطح خاک که مورد علاقه این گیاه نیز هست به تدریج مقداری مواد غذایی وارد خاک نماید.

تکثیر بیدمشک :

در اواخر پاییز می توان از ساقه های یک ساله که به خوبی رشد کرده اند و چوبی شده اند و یا در اواخر بهار الیه اواسط تابستان از ساقه های نیمه چوبی ، قلمه ها را به طول حدود ۳۰ سانیتمتر تهیه کرد و در مخلوط سبک که به خوبی رطوبت را نگه می دارد همانند کوکوپیت + پرلایت و یا خاک برگ + کوکوپیت کشت کرد و در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب با دمای حداقل ۱۳ درجه قرار داد تا ریشه ها رشد کنند که معمولا ظرف دو هفته این اتفاق می افتد. ریشه زایی قلمه های بید آسان صورت می گیرد و حتی سرشاخه های بید به آسانی در آب ریشه دار می شوند و زمانی که ریشه ها به خوبی رشد کردند می توان آنان را در گلدان و یا مکان اصلی در باغ و باغچه کشت کرد .

استفاده از بذر نیز برای تکثیر این گیاه ذکر شده است البته بذرهای تازه را می بایست در اواخر بهار همان سال که بذرها از روی گیاه جدا می شوند به شکل سطحی کشت کرد . بذرها برای مدت زمان کوتاهی در حد چند روز زنده می مانند و امکان انبار کردن و ذخیره سازی انان وجود ندارد. از محیط کشت سبک و نرم همانند خاک برگ الک شده که بافتی یکنواخت دارد می توان استفاده کرد محیط کاشت را به خوبی مرطوب و خیس کرده و بعد از خروج رطوبت اضافی بذرها بر روی سطح خاک قرار میگیرند و روی آنان پوشیده نمی شود کشیدن یک لایه پلاستیک بر روی سطح گلدان به حفظ رطوبت کمک میکند اگر آبیاری لازم شد از روش اسپری آب بر روی سطح برگ استفاده می شود تا بذرها جابجا نشوند. دمای حدود ۲۱-۱۸ درجه کافی است و جوانه زنی بذرها حدود ۳-۲ هفته طول می کشد.

هرس بیدمشک :

درخت بید مشک هرس پذیری بسیار خوبی دارد به نحوی که هر بهار و یا سال در میان قبل از ظهور برگها می توان آنرا از سطح ۳۰ سانتیمتری زمین آنان را قطع کرد این عمل موجب کنترل اندازه این گیاه و تحریک رشد رویشی و تولید ساقه های بلند کمانی شکل حاوی شاتونهای بسیار در بهار می شود.

آفات و بیماری های بیدمشک :

آفاتی همانند شته و شپشک و بیماری هایی همانند زنگ سفیدک پودری گاهی میتوانند مشکلاتی برای این گیاه ایجاد کنند.